Кірыла
Тураўскі
Кірыла Тураўскі, епіскап Тураўскі (1169
- да 1182г.г.) - найбуйнейшы
старажытнарускі мысляр і пісьменнік, праваслаўны
святы. Усё сваё жыццё ён пражыў у Тураве, невялікім горадзе
на р. Прыпяці, цэнтры Турава-Пінскага княства.
Выхадзец з багатай сям'і, ён атрымаў
выдатную багаслоўскую адукацыю, акрамя таго, спецыяльна
навучаўся красамоўству. Ужо ў сталыя гады Кірыла сышоў у манастыр. Імкнучыся да подзвігаў ў імя Хрыстова і не задаволены звычайнымі манаскімі нястачамі, ён праз некаторы час
пакідае манастыр і зачыняецца «ў слуп» - адасобленую вежу, дзе
аддаецца духоўнаму самаўдасканаленню і літаратурным
заняткам. Аўтарытэт тураўскага пустэльніка быў такі вялікі, што, па ініцыятыве мясцовага кн. Юрыя
Яраславіча, Кірыла ўзводзіцца ў сан епіскапа (гэта
адбылося да 1169 г.).
Стаўшы біскупам, Кірыла прымае актыўны ўдзел у царкоўна-палітычнай барацьбе.
У гэты час Уладзімірскі кн. Андрэй Багалюбскі паставіў у Растове біскупам
Хведара, выгнаўшы з горада біскупа-грэка. Кіеўскі мітрапаліт Канстанцін, той самы,
які зняў Клімента Смаляціча, рэзка запрацівіўся свавольства і, паклікаўшы на
дапамогу канстанцінопальскага патрыярха, запатрабаваў адмяніць пастаўленне. У
выніку Андрэй Багалюбскі саступіў, а «лжэепіскап Феадарэц» - як
пагардліва называюць яго летапісныя крыніцы - быў абвінавачаны ў ерасі і
пакараны ў 1169 г. Ва ўсіх гэтых падзеях Кірыла
Тураўскі займаў бок кіеўскага мітрапаліта. Больш за тое, менавіта пра засцярогу
Феадорца, як галоўную заслугу Кірыла, гаворыцца ў яго Жыціі.
Кірыла Тураўскі пакінуў вялікую літаратурную спадчыну,
непараўнальную са спадчынай іншых айчынных мысляроў таго часу. За свае таленты неўзабаве
пасля смерці ён быў празваны «другім Залатавустам». Вялікая колькасць твораў Кірылы Тураўскага, якія дайшлі да нашага
часу, сведчыць аб значнай папулярнасці твораў гэтага мысляра ў рускім
грамадстве. Кірыла Тураўскі, яркі, таленавіты мастак, дасканала валодаў словам, стылем, умеў так выкладаць свае
думкі, што на працягу ўсяго часу чытання ўвага чытача не слабела. Кірыла Тураўскі выступаў як прамы
пераемнік школы візантыйскіх прапаведнікаў, чые трактоўкі хрысціянскага
веравучэння набіралі ўсё большую сілу ў XII - XIII ст.ст.
З твораў Кірылы Тураўскага асаблівую цікавасць уяўляе яго «Прыпавесць аб
чалавечай душы і целе» (інш. назва - «Аповесць аб сляпым і кульгавым»).
Творы Кірылы Тураўскага карысталіся
такой папулярнасцю і аўтарытэтам, што ўключаліся ў рукапісныя зборнікі разам з
творамі святароў Царквы. І гэта было цалкам заслужана, бо яго творы
адрозніваліся не толькі глыбінёй зместу, але і найвышэйшым літаратурным
майстэрствам.
Кірыла Тураўскі прылічаны да ліку
святых, дзень памяці 28 красавіка (па новым стылі 11 сакавіка).
Інфармацыя на рускай мове
|