7 цудаў Глыбоччыны
- Царква Раства Прасвятой Багародзіцы
- Касцёл Святой Тройцы
- Галубіцкая пушча
- Самалёт СУ-2 (авіяканструктар П.Сухі)
- Мосар
- Дэндралагічны сад
- Возера Доўгае
Троіцкі
касцёл у Глыбокім
размешчаны ў гістарычным цэнтры горада на плошчы 17 верасня. Яго заснаваў былы
ўладальнік мястэчка Іосіф Корсак.
Сучасны мураваны храм пабудаваны ў 1764—1782 гг. у
стылі сталага барока.
Галоўны алтар
— магутнае двух’яруснае збудаванне, завершанае скульптурна-ляпным пано
"Глорыя”.
У касцёле захоўваюцца
цудадзейны абраз "Маці Божай Падхорнай” і скульптура "Церпячы Езус”.
У пачатку 20 стагоддзя
архітэктарам Ю.Заро касцёл быў перабудаваны і расшыраны.
Фасады
сучаснага праваслаўнага сабора і каталіцкага касцёла скіраваны так, быццам
глядзяць адзін на аднаго.
Царква Раства Багародзіцы ў Глыбокім
Заснавальнікамі храма
былі манахі-кармеліты.
У 1636—1654
гадах на сродкі старасты Язэпа Корсака быў пабудаваны каталіцкі кляштар і
касцёл. Пры клештары
кармелітаў былі вучылішча, прытулак для бедных, бібліятэка на 3 тысячы тамоў,
аптэка. Вышынёй 50 метраў культавы будынак уразіў нават французскага імператара
Напалеона Банапарта, які ў 1812 годзе прыпыняўся ў Глыбокім. Пасля паўстання
1863 года царскі ўрад закрыў кляштар, будынак касцёла перадаў праваслаўным.
Будынак у стылі віленскага барока быў дапоўнены пятым купалам і набыў адпаведны
праваслаўны выгляд.
Галоўная святыня храма - абраз Багародзіцы са
святой гары Афон "Дастойна ёсць”, копія чудадзейнай іконы, якая захоўваецца ў
Карэйскім храме на Афоне. Ён быў дастаўлены ў Глыбокае ў 1911 годзе з Грэцыі і
з’яўляецца цудадзейным.
Храм мае падвальныя памяшканні і званіцу.
Краязнаўцы ведаюць, што пад будынкам храма былі вельмі вялікія, з магутнымі
сценамі і скляпеннямі шырокія падземныя хады. Ёсць версія, што яны злучаліся не
толькі з падзямеллямі парафіяльнага храма, якія знаходзіліся на адлегласці 200
м, але і цягнуліся да Беразвечча (3 км).
Яшчэ адзін цуд Божы існуе ў Глыбоцкім раёне – Мосар...
Касцёл у імя святой Ганны – гэта цуд! Паглядзець на хараство Мосарскага касцёла
едуць з усіх куткоў планеты. Тут вакол святыні і далёка за межамі касцёльнай
тэрыторыі створаны дзіўны парк, які прызнаны помнікам прыроды і гісторыі.
Культурна-дэндралагічны
комплекс вёскі Мосар аб’ядноўвае касцёл св. Ганны, пабудаваны ў 1792 годзе ў
стылі ранняга класіцызму, парк са скульптурнымі кампазіцыямі, алеямі і
экзатычнымі кветнікамі, якія
налічваюць каля 200 відаў раслін. Аўтар
унікальных дызайнерскіх рашэнняў — ксёндз-пралат Ёзас Булька.
Першай скульптурай, якая трапляецца на вочы
наведвальнікам Мосара, з’яўляецца статуя святога Яна Хрысціцеля, і гэта
невыпадкова: штогод 24 чэрвеня многія жыхары Глыбоцкага раёна з’язджаюцца сюды
на свята Яна. Яно — галоўнае ў Мосарскім касцёле.
На мосарскіх
могілках устаноўлена пяціметровая фігура Хрыста. А каля касцёла святой Ганны
закладзена алея цвярозасці. Ксёндз Ёзас Булька, вядомы барацьбіт з п’янствам, стварыў першы ў Беларусі
антыалкагольны музей.
А яшчэ Булька ажывіў закінутую крынічку непадалёк
ад касцёла. Акультурыў яе, асвяціў, праклаў да крыніцы асфальтаваную сцяжынку,
узбоч якой узведзена 20 каплічак, якія расказваюць аб зямным жыцці Ісуса Хрыста.
Шматлікія турысты і пілігрымы называюць Мосар
"беларускім Версалем”.
Перад уездам у
горад стаіць на пастаменце самалёт "Су-17”. Яго аўтар –
Павел Восіпавіч Сухі - генеральны канструктар, двойчы Герой
Сацыялістычнай Працы, якім было створана больш за 50 тыпаў самалётаў.
У СШ № 1, дзякуючы намаганням настаўніцы Тэрэзы
Эдуардаўны Рабізы, сабраны багацейшы матэрыял і створаны музей Паўла Сухога.
Будучы генеральны канструктар нарадзіўся ў сям’і настаўнікаў Глыбоцкага
народнага вучылішча ў 1895 годзе. Праз чатыры гады сям’я Сухіх пераехала з
Глыбокага ў Гомель. Доўгі час сапраўднае месца нараджэння гэтага геніяльнага
чалавека трымалася "пад сакрэтам”, бо Глыбокае да 1939 года заставалася ў
Заходняй Беларусі. Але ўрэшце "грыф сакрэтнасці” быў зняты і беларусы
даведаліся пра сапраўднае месца нараджэння стваральніка легендарных
знішчальнікаў. З першых дзён Вялікай Айчыннай вайны самалёты маркі "Су”
ўдзельнічалі ў баявых аперацыях.
У дэндралагічным
садзе Глыбоцкага вопытнага лясгаса сабрана больш за паўтысячы дрэў і
хмызняковых раслін з усяго свету: Далёкага Усходу, Цэнтральнай Азіі, Паўночнай
Амерыкі, поўдня Расіі, Заходняй Еўропы .
Тут вы ўбачыце і елку сербскую, і тую клонавідную, і бярозу карэльскую, і арэх
грэцкі, і шыкоўныя рададэндраны. Ствараў сад на плошчы 8,2 гектара
інжынер лясных культур Віктар Антонавіч Ламака. Усё сваё жыццё ён прысвяціў
гэтай справе. Пражыў 90 год. У мінулым
годзе Глыбокае адзначала
100-годдзе заснавальніка ўнікальнага
саду. В.
А. Ламаку прысвоена званне ганаровага грамадзяніна
горада.
Возера
Доўгае.
Сярод 106 азёр Глыбоцкага раёна, ды і наогул, 10
тысяч азёр Беларусі, Доўгае вызначаецца якраз не сваёй
даўжынёй, а глыбінёй. Афіцыйным рэкордам
глыбіні возера з’яўляецца 53,7 метра. Возера плошчай 2600 га і даўжынёй 6
кіламетраў аб’яўлена гідралагічным заказнікам, а знаходзіцца за 32 кіламетры ад
райцэнтра каля вёсак Зябкі, Доўгае, Заазёрная.
У вадаёме
водзіцца акунь, плотка, лешч, судак, шчупак, краснапёрка і нават вугор. Паміж
возерам і рэчкай Даўжанкай месціцца маляўнічы куточак — Голубаў сад. Калісьці на высокім узгорку тут
стаяў панскі палац, побач з якім пышна цвілі бэз і гартэнзіі. У часы Першай
сусветнай вайны тут праходзіла лінія фронту, сядзіба была зруйнавана. У 20-я
гады мінулага стагоддзя на ўрадлівых землях мясцовы купец і аграном Канстанцін
Голуб вырошчваў клубніцы і
гародніну.
Галубіцкая
пушча не менш вядомая, чым Налібоцкая ці Белавежская. Адзінае, чаго
ў ёй не стае, дык гэта зуброў. Але ёсць іншыя адметнасці. На плошчы 15,7 тысячы
гектараў лясоў хвойнага і змешанага тыпаў, водна-балотных угоддзяў біёлагі
налічылі дзясяткі відаў рэдкіх прадстаўнікоў флоры і фаўны, занесеных у
Чырвоную кнігу. Тут ходзіць буры мядзведзь і гняздуюцца скапа і вялікі бугай.
Пушча суседнічае з Бярэзінскім біясферным запаведнікам.
На ўскрайку Галубіцкай пушчы ў засценку Пунькі
нарадзіўся жывапісец і графік Язэп Драздовіч, якога назвалі "вечным вандроўнікам”.
Ён абышоў усю Заходнюю Беларусь, збіраючы каштоўнасці і рэшткі старой культуры
свайго народа. Фалькларыст. Этнограф. Краязнаўца. Асветнік. Але найбольш вядомы
нашчадкам як мастак, які пакінуў ці не ў кожнай хаце, дзе спыняўся, маляванку
(дыванок, пісаны алейнымі фарбамі), пачынальнік касмалагічнай тэмы ў беларускім
выяўленчым мастацтве. На Глыбоччыне і пахаваны апантаны творца, на
могілках у Ліплянах, на ўскрайку Галубіцкай пушчы. Пад старой сасной стаіць
невялічкі помнік з барэльефам твару мастака і гадамі жыцця: 1888—1954.
Па
матэрыялах Глыбоцкай раённай бібліятэкі
|